Zdrowe odżywianie

Odżywiane… znowu problemem

 Już drugi raz w tym roku szkolnym rodzice poruszyli problem zdrowego odżywiania. Na spotkaniu Rady Rodziców z Trójkami Klasowymi w dniu 11 maja 2011 r. skierowano prośby dotyczące wycofania ze sklepiku chipsów, sprzedaży w sklepiku uczniowskim chrupek owocowych, kanapek i owoców.

Chipsy na życzenie rodziców zostały wycofane. Suszone owoce są dostępne w sklepiku, ale dzieci ich nie kupują. Owoców i kanapek ze względu na warunki w małym sklepiku szkolnym nie można sprzedawać. Szkoła prowadzi darmowy program ,,Owoce w szkole” i choć skierowany jest on do uczniów klas I – III, nieodebrane przez nieobecnych uczniów jabłka, marchewka itp. zostają wyłożone w holu i każde dziecko może je zabrać. Owoce pakowane są oddzielnie w foliowe worki, są więc sterylne. Niestety wszystkie owoce nie są zabierane przez dzieci. Po zakończonych lekcjach trzeba je wyrzucić. Szkoła prowadzi też darmowy program ,,Mleko w szkole” skierowany do wszystkich uczniów. Kartoniki z mlekiem często trafiają do kosza, albo są rozrzucane przez dzieci. Bardzo duże ilości nie są w ogóle odebrane. W sklepiku szkolnym prowadzono sprzedaż drożdżówek i pączków. W ciągu całego dnia nie sprzedano 20 sztuk ciasta łącznie, dlatego nie będzie sprzedaży tego typu wypieków. 
Jesteśmy i tak w dobrej sytuacji, mamy własną stołówkę szkolną, w której codziennie przygotowany obiad kosztuje tylko 4 zł. Dziecko ma prawo do dokładki - i to nie jedenej.

Nawyki żywieniowe kształtuje się u dzieci od narodzin, a odpowiedzialni są za nie rodzice. Również rodzic powinien zadbać o to, aby dziecko zabrało do szkoły drugie śniadanie.

A teraz trochę teorii…

Odżywianie nie jest prostym pobieraniem pokarmu lecz złożonym procesem związanym z trawieniem, wchłanianiem i wykorzystaniem składników pokarmowych do celów budulcowych, energetycznych i regulacyjnych, które koordynują pracę zarówno pojedynczych komórek, jak i całego organizmu. Z tych względów właściwe odżywianie jest podstawą naszego zdrowia, prawidłowego rozwoju fizycznego i psychicznego, ładnej sylwetki oraz długości życia. Niestety statystyki donoszą, że zjadamy zbyt wiele kalorycznych, silnie przetworzonych  pokarmów, prowadzimy siedzący i stresujący tryb życia, co skutkuje szybko nadwagą (z którą trudno walczyć zarówno dorosłym jak i dzieciom), a w późniejszym czasie chorobami układu krążenia i ruchu .
W prawidłowym żywieniu ważne jest stosowanie zbilansowanej diety, zachowującej równowagę pomiędzy spożytym pokarmem a wydatkiem energii. Ważne jest więc co, ile, kiedy i w jakiej postaci przetworzenia jemy.
W prawidłowym żywieniu bardzo ważną rolę odgrywają:
a) białka - niezbędne do życia składniki budulcowe potrzebne dla wzrostu i naprawy organizmu, prawidłowej struktury i funkcjonowania komórek, jak również składniki regulacyjne np. hormony, takie jak insulina regulująca stężenie glukozy w surowicy krwi; enzymy, takie jak amylazy, lipazy i proteazy, kluczowe dla prawidłowego trawienia pokarmu; przeciwciała, które pomagają nam zwalczać infekcje; białka mięśni, niezbędne dla prawidłowej ich kurczliwości. 
b) węglowodany odpowiedzialne za smak, teksturę i urozmaicenie żywności. Są one najważniejszym źródłem energii dostarczanej do organizmu z pożywieniem. Dzielimy je na cukry proste, skrobię, oligo- i polisacharydy oraz włókno pokarmowe, czyli błonnik. Zaleca się, aby dostarczały one każdemu co najmniej 55% energii z diety. Głównymi źródłami węglowodanów są: produkty zbożowe, cukier, owoce oraz warzywa, w tym warzywa strączkowe zawierające dużo błonnika.
c) tłuszcze są składnikami energetycznymi zbudowanymi z kwasów tłuszczowych i glicerolu. Dzielimy je na nasycone (pochodzenia zwierzęcego, są stałe np. smalec, słonina i niezdrowe) oraz nienasycone (pochodzenia roślinnego, są ciekłe np. oliwa z oliwek, olej i dużo zdrowsze). Ponadto chronią przed urazami niektóre narządy, uczestniczą w termoregulacji i są niezbędne dla transportu w organizmie witamin A, D, E i K rozpuszczalnych w tłuszczach. 
Należy jednak pamiętać, że tłuszcze nasycone mają olbrzymi wpływ na stężenie cholesterolu całkowitego oraz „złego” cholesterolu LDL w surowicy, który jest odpowiedzialny za poważne choroby układu krążenia. Maksymalne spożycie tłuszczów nasyconych nie powinno przekraczać 10% całkowitej energii pożywienia, niestety przeciętni Europejczycy spożywają 15%.

Głównym źródłem tłuszczów nasyconych są tłuste kawałki mięsa, skóra drobiu, wyroby mięsne (kiełbasy i kotlety), pełne mleko i pełnotłusty nabiał (sery i śmietana), masło i słonina, olej kokosowy i palmowy, ciasta, słodycze i wyroby czekoladowe.

Podsumowując, dla zachowania zdrowia i właściwej kondycji psycho-fizycznej dzieci należy od najmłodszych lat kształtować zdrowe nawyki żywieniowe, dbać o właściwą i zrównoważoną dietę, bogatą w dużą ilość warzyw, owoców oraz produktów skrobiowych (ryż, makaron, ziemniaki) oraz wybierać takie sposoby przygotowywania potraw, które są związane z użyciem małych ilości tłuszczów, np. gotowanie lub gotowanie na parze.

Dla lepszego zobrazowania problemu odżywiania opracowano tabelę. Prosimy o jej analizę.

Z analizy tabeli wynika, że:
- paczka chipsów ziemniaczanych zawiera tyle kalorii, ile 5 małych kromek chleba, a tabliczka czekolady jeszcze więcej
- owocowe i warzywne chrupki zawierają węglowodany , błonnik i mniej kalorii niż ziemniaczane, ale dzieci nie chcą ich jeść
- dla dzieci wartościowe są jabłka, jogurty i płatki pełnoziarniste zawierające złożone węglowodany, witaminy i błonnik

- część produktów zawiera konserwanty, spulchniacze, emulgatory oraz duże ilości soli oraz glutaminianu sodu

Wszystkim zainteresowanym polecamy stronę www.tabele-kalorii.pl